بنظر ميايد كه دو جاهليّت هست يكى اوّلى و ديگرى آخرى. الميزان آنرا جاهليّت قبل از بعثت و بمعنى جاهليّت گذشته گرفته است بعضىها آنرا زمان بين آدم و نوح و بعضى ما بين ادريس و نوح و بعضى زمان داود و سليمان، بعضى زمان ولادت ابراهيم و بعضى زمان فترت ما بين حضرت عيسى و حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله و سلّم گرفتهاند كه بقول الميزان همه بىدليل است. قول الميزان از همه قوى است جاهليّة الاولى يعنى جاهليّتى كه در اوّل و گذشته بود و آن جاهليّت قبل از بعثت است.قاموس قرآن ، جلد2 ، صفحه84
[الجاهلية]: هي الجاهلية.شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم ، جلد2 ، صفحه1197
جهل: نادانى. جاهل: نادان. سفيه. بى اعتنا. در كتب لغت آنرا نادانى معنى كردهاند. طبرسى ذيل آيۀ 67 بقره فرموده: بقولى آن ضدّ حلم است (يعنى سفاهت). نگارنده اين معنى را مىپسندم و در بيشتر آيات قرآن، آن بمعنى سفاهت و بىاعتنائى استعمال شده است.قاموس قرآن ، جلد2 ، صفحه80
نا گفته نماند جاهليّت بمعناى حالت جهل است چنانكه در اقرب الموارد گفته است. ابن اثير در نهايه گويد: مراد از آن صفت و حالى است كه عرب قبل از اسلام داشتند از قبيل جهل بخدا و رسول و افتخار بانساب و خود پسندى و ظلم و غيره. در نهج البلاغه (نامۀ 18) بابن عباس در بارۀ بنى تميم مينويسد: «وَ إِنَّهُمْ لَمْ يَسْبِقُوا بِوَغْمٍ فى جَاهِلِيَّةٍ وَ لاَ إِسْلاَمٍ». آنها نه در جاهليّت و نه در اسلام در جنگى مغلوب نشدهاند. اين نيز بهمان معنى است كه ابن اثير گفته است. بهر حال مراد از جاهليّت حالتى است كه جهالت در آن حكمفرماست در هر قوم و هر ملّت و در هر زمان كه باشد ولى مراد از موارد آن در قرآن حالت مردم قبل از اسلام است.قاموس قرآن ، جلد2 ، صفحه83
اَلْجَاهِلِيَّةُ : الحالة التي كانت عليها العرب قبل الإسلام من الجهل بالله و رسوله و شرائع الدين، و المفاخرة بالآباء و الأنساب، و الكبر و التجبر و غير ذلكمجمع البحرين ، جلد5 ، صفحه346