یهودا
نام یکی از دو مرد از بنی اسراییل است که در آیه «وَ اضْرِبْ لَهُمْ مَثَلاً رَجُلَيْنِ جَعَلْنا لِأَحَدِهِما جَنَّتَيْنِ مِنْ أَعْنابٍ وَ حَفَفْناهُما بِنَخْلٍ وَ جَعَلْنا بَيْنَهُما زَرْعاً»[1] و آیات بعد به او اشاره شده است.
در تفسیر اثنا عشری ذیل «مَثَلًا رَجُلَيْنِ» چنین آمده است: «مثل دو مرد را كه برادر بودند از بنى اسرائيل يكى «يهودا» نام داشت و ديگرى «قطروس». اولى مؤمن و دومى كافر بود. هشت هزار دينار از پدرشان به آنان به ميراث رسيد، هر يك چهار هزار تصرف كردند. كافر با آن ضياع و عقار و اثاث البيت خريد، و مؤمن همه را در خير صرف نمود. عطاى خراسانى نقل نموده كه: برادر كافر به هزار دينار خانه خريد. برادر مؤمن گفت: بار خدايا، برادر كافر در دنيا خانه اى خريد، من از تو بهشت را به هزار دينار مى خرم، پس هزار دينار صدقه داد. برادرش هزار دينار اسباب خانه خريد، گفت: من هم هزار دينار خرج اسباب خانه آخرت نمايم، آن را صدقه داد. برادرش هزار دينار آب و ملك خريد، گفت: من هم بستان بهشتى مى خرم، آن را نيز صدقه داد. برادرش هزار زن گرفت، او گفت: من هم حوريه را تزويج نمودم، پس هر چه داشت تصدق داد. خداوند، حال اين دو برادر را براى عبرت و تنبه امّت حضرت خاتم صلّى اللّه عليه و آله اخبار مى فرمايد كه: جَعَلْنا لِأَحَدِهِما جَنَّتَيْنِ مِنْ أَعْنابٍ: قرار داديم برای يكى از آن دو برادر (كه فطرس باشد) دو بوستان از تاكهاى انگور، وَ حَفَفْناهُما بِنَخْلٍ: و محفوف گردانيديم آن را به خرما، يعنى درخت خرما گرداگرد آن درآورديم .......».
و اما در انوار التنزیل ذیل آیه چنین آمده است: «وَ اضْرِبْ لَهُمْ مَثَلًا [للكافر و المؤمن] رَجُلَيْنِ: این حال دو مرد مقدر و یا موجود است، آنان دو برادر از بنی اسراییل بودند یکی کافر بود و نامش قطروس و دیگری مومن بود و نامش یهوذا بود؛ آن دو از پدرشان هشت هزار دینار ارث بردند و سپس آنرا بین خود بطور مساوی تقسیم کردند سپس کافر با آن ملک و زمین خرید و مومن آنرا در وجوه خیر صرف کرد. و گفته شده که تمثیل شده به آن دو، دو برادر از بنی مخزوم هستند که یکی کافر بود و او الأسود بن عبد الأشد بود و دیگری مومن بود و او أبو سلمة عبد الله همسر سابق أم سلمة(س) بود..».
منابع:
أنوار التنزيل و أسرار التأويل، ج 3، ص280 ؛ با تصرف
تفسير اثنا عشري، ج 8، ص51 ؛ با تصرف
[1]کهف: آیه32