مورچه
نمل به معنای مورچه، و واحد آن «نَمْله» است در اقرب الموارد گويد: نمله به مذكّر و مؤنّث گفته مي شود «وَ حُشِرَ لِسُلَيْمانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ الطَّيْرِ فَهُمْ يُوزَعُونَ. حَتَّى إِذا أَتَوْا عَلى وادِ النَّمْلِ قالَتْ نَمْلَةٌ يا أَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساكِنَكُمْ لا يَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمانُ وَ جُنُودُهُ وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ. فَتَبَسَّمَ ضاحِكاً مِنْ قَوْلِها ...»[1]
[از اين آيه چند مطلب به دست مي آيد.]
1- مورچگان با هم سخن گويند و ما فى الضمير خويش را به همديگر بيان مي دارند «قالَتْ نَمْلَةٌ يا أَيُّهَا النَّمْلُ ....»
2- اگر نملة مؤنّث باشد مي توان پى برد كه ملكه مورچگان همانطور كه عهده دار تخم گذارى است بر مورچگان حكومت نيز دارد كه دستور دخول بلانه ها را صادر كرده است و نيز روشن مي شود كه مورچگان تشكيلات اجتماعى و حكومت دارند.
3- بالاتر از همه اينكه مورچگان انسانها را مي شناسند زيرا مورچه به مورچگان ديگر گفت: اگر داخل لانه ها نشويد سليمان و لشكريانش شما را پامال مي كنند پس آن مورچه سليمان و لشكريان او را مي شناخته است
4- سليمان عليه السّلام از سخن مورچه با خبر شده و تبسّم و تعجّب كرده است.
منابع:
قاموس قرآن، ج 7، ص113-114
لسان العرب، ج 11، ص678
[1]نمل: آیه17 -19