یَسار

یَسار، نام غلامی مسیحی و ساکن در شهر مکه در عصر پیامبر(ص) بوده است. در مجمع البیان ذیل آیه«وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّما يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِسانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَ هذا لِسانٌ عَرَبِيٌّ مُبِينٌ».[1] چنین آمده: «....ابن عباس می گويد: قريش مى گفتند: بلعام- كه آهنگرى رومى و مسيحى در مكه بود- او را تعليم مى دهد. ضحاك گويد: مقصود سلمان فارسى است. قريش مى گفتند: پيامبر، داستانها را از سلمان فرا مى گيرد. مجاهد و قتاده می گويند، مقصود غلامى رومى از «بنى الحضرمى» است كه نامش «يعيش» يا «عائش» بود. و كتابى داشت. او اسلام آورد و نيكو مسلمانى بود. عبد اللَّه بن مسلم می گويد: در جاهليت، دو غلام مسيحى بودند از اهالى «عين التمر» كه نام يكى از آنها «يسار» و نام ديگرى «خير» و شغلشان تيز كردن شمشيرها بود. آنها كتابى به زبان خويش داشتند كه قرائت مى كردند. پيامبر هر گاه از كنار آنها مى گذشت، توقف مى كرد و به خواندن آنها گوش مى داد. قريش گفتند: پيامبر از آنها ياد مى گيرد.

در زبدة التفاسیر آمده: منظور مشرکین «جبر رومی» غلام عامر بن حضرمی بود. و گفته شده که آنان دو غلام به نامهای «جبر» و «یسار» بودند که در مکه شمشیر می ساختند، و آنان تورات و انجیل می خواندند و پیامبر(ص) بر آنان عبور می کرد و به آنچه که می خواندند گوش می داد. و گفته شده که او «عائش» یا «یعیش» غلام حویطب بن عبد العزی بود.... وگفته شده که او «سلمان فارسی» بود ... واز ابن عباس روایت شده که قریش گفتند: «بلعام» به او آموزش می دهد و او یک رومی نصرانی بود که در مکه ساکن بود.

منابع:

زبدة التفاسير، ج 3، ص610

مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 6، ص595

[1]و بيقين مى دانيم كه آنان مى گويند:» (اين قرآن را) تنها بشرى به او مى آموزد. «در حالى كه زبان كسى كه به او نسبت مى دهند مبهم (و غير عربى) است و اين (قرآن، به) زبان عربى روشن است. نحل: آیه103