عبیده بن حارث

عبيدة بن حارث بن عبدالمطلب بن عبد مناف از قريش و از بدريّون بود. وى در اين غزوه، مجروح و در راه بازگشت به مدينه به شهادت رسيد.[1] برخى مفسّران، آيه 19 سوره حج را مربوط به مبارزه طلبى مشركان در غزوه بدر با سپاه اسلام دانسته اند كه ابتدا سه نفر از مشركان به نامهاى عُتبه، شيبه و وَليد به ميدان آمدند و مبارز طلبيدند و در مقابل آنان امام على عليه السلام حمزه و عبيدة بن حارث قرار گرفتند و در اين نبرد بود كه هر سه نفر از مشركان به هلاكت رسيدند و عبيده پس از جراحت شهيد شد. [2]

از علی(ع) در حالیکه بر منبر کوفه بود از این آیه«رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ» سوال شد سپس حضرت در جواب فرمود خدایا بیامرز! این آیه در باره من و عمویم حمزه و پسر عمویم عبيدة بن حارث بن عبد المطلب نازل شد و اما عبیده نذر خود را ادا کرد و در جنگ بدر شهید شد و اما حمزه نذر خود را ادا کرد و در جنگ احد شهید شد و اما من منتظر هستم که شقی ترین امت خضاب می کند هذا من هذا(از این تا این) و او به ریش و سرش اشاره کرد این عهدی است که حبیبم ابوالقاسم(ص) به من کرده است.[3]

منبع: فرهنگ قرآن، ج20، ص102

[1]الاستيعاب، ج 3، ص 141؛ اسدالغابه، ج 3، ص 547.

[2]جامع البيان، ج 10، جزء 17، ص 172؛ مجمع البيان، ج 7-/ 8، ص 124.

[3]و قال العصامي في ترجمة أمير المؤمنين من كتاب سمط النجوم: ج 2 ص 469: قال الحافظ الذهبي: سئل عليّ و هو على منبر الكوفة عن قوله تعالى: (رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ، فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ). فقال: اللهم اغفر، هذه الآية نزلت فيّ و في عمّي حمزة، و في ابن عمّي عبيدة بن الحارث بن عبد المطلب، فأمّا عبيدة فقضى نحبه شهيداً يوم بدر، و أمّا حمزة فقضى نحبه شهيداً يوم أُحد، و أما أنا فأنتظر أشقاها يخضب هذه من هذا و أشار إلى لحيته و رأسه عهد عهده إليّ حبيبي أبو القاسم صلى اللَّه عليه و سلم. و رواه أيضاً ابن حجر الهيثمي في كتاب الصواعق المحرقة ص 80