مسعود بن عمرو ثقفي

او جمله از صحابه و جد مختار بن ابی عبید ثقفی (خونخواه خون امام حسین علیه السلام) است.[1]

مقاتل در تفسیرش میگوید آیه 278 سوره بقرة و آیه بعد از آن درباره چهار برادر از ثقیف: به نامهای «مسعود، حبیب ، ربیعه و عبد یالیل» فرزندان عمرو بن عمیر بن عوف ثقفی نازل شده است آنان (بنى عمرو ثقفى) و بنى مغيره مخزومى با يكديگر معامله داشتند آنگاه که خداوند پیامبر را بر طائف غالب کرد بنى عمرو بشرط آنكه رباى ايشان بر ديگران ثابت باشد و رباى ديگران از ايشان وضع گردد صلح كردند و سپس از بنی مغیره ربا را طلب کردند. بنی مغیره به این وضع اعتراض کردند و به سوی عتاب بن اسید(حاکم مکه) شکایت بردند. او نیز در نامه ای قصه را به پیامبر نوشت سپس خداوند نازل کرد: اى كسانى كه ايمان آورده ايد، از خدا پروا بداريد، و اگر مؤمنيد، آنچه از ربا باقى مانده است رها كنيد. پس اگر نكرديد، بدانيد كه جنگى بزرگ از جانب خدا و پيامبرش [بر ضد شما] آغاز شده است؛ و اگر توبه كرديد، اصل سرمايه هاى شما مال شماست، نه ستم مى كنيد و نه ستم مى بينيد.(بقره:278 و 279) . [2]

از ابن عباس در قول خداوند تعالی «لو لا نزل هذا القرآن على رجل من القريتين عظيم: و گفتند: چرا اين قرآن بر مردى بزرگ از اين دو شهر [مكه و طائف ] نازل نشده است؟» (زخرف:31) روایت شده که منظورشان از دو مرد ولید بن مغیره از اهل مکه و مسعود به عمرو ثقفی از اهل طائف بوده است. و در روایتی دیگر از ابن عباس به جای «مسعود بن عمرو» نام برادرش «حبیب بن عمرو» آمده است. و البته در روایتی از قتادة به جای «مسعود بن عمرو» نام «عروه بن مسعود» ذکر شده است.[3]

منابع:

تفسير مقاتل بن سليمان، ج 1، ص 227

منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ج 2، ص 141

تفسير القرآن العظيم(لإبن ابی حاتم)، ج 10، ص 3282

البدايةوالنهاية،ج 7،ص50 و ج8 ص290

أسدالغابة،ج 4،ص388

جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 25، ص 40

[1]أسدالغابة،ج 4،ص388، البدايةوالنهاية،ج 7،ص50 و ج8 ص290

[2]تفسير مقاتل بن سليمان، ج 1، ص 227

[3]تفسير القرآن العظيم(لإبن ابی حاتم)، ج 10، ص 3282، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 25، ص 40