أیهم(سید)

اطلاع دقیقی از زندگی وی یافت نشد و آنچه در روایات آمده این است که وی یکی از بزگان نصرانی و جزو هیأت اعزامی نجران به سوی مدینه بود.

به گفته مفسران هيأتى از نجران نزد پيامبر صلی الله علیه و آله آمدند كه شصت سوار از آن جمله چهارده تن از بزرگان و سه تن مرجع بودند: يكى عبد المسيح امير و مشير مطاع ايشان ملقب به عاقب، دوم ايهم پيشرو و رئيس كاروان ملقب به سيد، سوم ابو حارثه بن علقمه اسقف و عالم و پيشوا و صاحب مدراس ايشان كه مقامى بلند داشت و كتب دينى ايشان را نيك خوانده بود و شاهان روم به سبب دانش و اجتهادش وى را تكريم نموده، مال داده و كليساها برايش ساخته بودند. اينان به مدينه آمده موضع نماز عصر وارد مسجد پيغمبر صلی الله علیه و آله شدند در حالى كه جامه هاى سياه و جبه و رداء بر تن داشتند و بر زىّ و صورت طايفه حارث بن كعب بودند. يكى از اصحاب پيغمبر صلی الله علیه و آله كه ناظر بوده گويد ما هيأتى چونان نديده بوديم. چون موقع نمازشان رسيده بود برخاستند و در همان مسجد رسول اللّه صلی الله علیه و آله به نماز مشغول شدند و پيغمبر صلی الله علیه و آله فرمود مانع نشويد و ايشان نماز به سوى مشرق گزاردند. آنگاه سيد و عاقب با رسول اللّه صلی الله علیه و آله به سخن نشستند. حضرت به آن دو فرمود: اسلام آريد. گفتند ما پيش از تو تسليم خدا بوده ايم. پيغمبر صلی الله علیه و آله فرمود:دروغ گفتيد، فرزند خدا خواندن عيسى و خاج پرستى، و گوشت خوك خوردن شما مانع اسلام آوردن شما است. گفتند اگر عيسى پسر خدا نيست پس پدرش كيست؛ و همگى در باب عيسى با پيغمبر صلی الله علیه و آله به محاجّه پرداختند. پيغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: آيا ندانسته ايد كه پسر بايد شبيه پدرش باشد؟ گفتند: آرى، فرمود: آيا ندانسته ايد كه پروردگار ما زنده است و نميرد و عيسى فانى است گفتند بلى، فرمود: آيا ندانسته ايد كه پروردگار ما بر پا دارنده همه چيز است و نگهدارى مى كند و روزى مى رساند، گفتند چرا، فرمود: آيا عيسى هيچ يك از اين صفات را داشت؟ گفتند: نه، فرمود: پس پروردگار ما است كه عيسى را در رحم مادر چنانكه خواست پديد كرد و نيز پروردگار ما نخورد و نياشامد و حدث نكند، گفتند بلى، فرمود آيا ندانسته ايد كه مادر عيسى، او را در شكم داشت، چنانكه زنان حامله باشند، سپس او زاييد آنچنانكه زنان بزايند. سپس عيسى آنچنانكه بچه تغذيه مى كند تغذيه كرد، و پس از آن نيز مى خورد و مى آشاميد و حدث مى كرد، گفتند آرى، فرمود: پس چگونه پندار شما ممكن تواند بود؟ خاموش ماندند و آيات صدر سوره آل عمران تا هشتاد و اند به همين مناسبت نازل شد.

منبع: اسباب النزول واحدى (ترجمه ذكاوتى)، ص: 52