يهودیان

یهود به پیروان حضرت موسی -سلام الله علیه- گویند.

اين واژه، مشتق و از ريشه «هود» به معناى حركت آرام و آهسته است. يهوديان نيز به هنگام قرائت تورات به آرامى حركت مى كردند. پس از آن درباره توبه به كار رفته است، چنان كه آيه شريفه از قول يهوديان مى فرمايد: «إِنَّا هُدْنا إِلَيك»[1] ؛ يعنى ما توبه مى كنيم و باز مى گرديم.

برخى گفته اند: واژه ی یهود در گذشته، نشانه مدح و ستايش بوده و در اصل از اين سخنِ قوم گرفته شده كه «إِنَّا هُدْنا إِلَيك»[2] و پس از نسخ دين يهود به پيروان اين آيين، یهود اطلاق شده است.(چنان كه «نصارى» از جمله ی «مَنْ أَنْصارى إِلَى اللَّهِ»[3] گرفته شده و پس از نسخ شريعت عيسى -علیه السلام- به پيروان اين دين، نصاری اطلاق شده است.[4] )

برخى نیز معتقدند ريشه واژه يهود را بايد در زبان عبرى جستجو کرد نه در زبان عربى؛ بنابراين اين كلمه غير عربى و جامد است، زيرا از واژه «يهودا» گرفته شده است؛ يهودا به ناحيه جنوبى سرزمين مقدس گفته مى شد كه گروهى از بنى اسرائيل در آن سكونت داشتند، در مقابل بخش شمالى كه اسرائيل ناميده مى شد. يهودا در اصل نام فرزند حضرت يعقوب است [5] كه در بين النهرين متولد شد[6] و چون مادرش هنگام ولادت او شكرگزارى و ستايش نمود، او را يهودا (ستايش) ناميد.[7] بنى اسرائيل به اعتبار يهودا، فرزند حضرت يعقوب، به اين نام خوانده شدند، سپس اين نام بر هم آنان اطلاق گرديد.[8] يهود يا قوم يهود، اصطلاحى است مترادف با عبرانيان و اسرائيليان كه براى معرفى اخلاف قبايل اسرائيل متدين به دين موسى يا دين يهود به كار مى رود. لفظ «يهود» جمع است و مفرد آن يهودى منسوب به يهودا (قبيله و ناحيه) است و به تيره اى از ساميان گفته مى شود كه عبرانيان يا بنى اسرائيل و از نظر دينى كليمى يا موسوى خوانده مى شوند. حكومتِ قوم بنى اسرائيل به دو مملكت اسرائيل و يهودا تقسيم مى شد كه مملكت يهودا 135 سال پس از نابودى مملكت اسرائيل باقى ماند و در مجموع از سال 975 تا 576 قبل از مسيح به مدت 389 سال برقرار بود. بسيارى از اقوامى كه از اين سرزمين به اسارت درآمده بودند و در سرزمين هاى ديگر سكونت داشتند، بازگشتند و يهودى ناميده شدند و مى شوند و همواره تا امروز بدين اسم معروف اند.[9] هيچ قومى نسبت به پيامبرانشان مانند يهود نافرمانى نكرده و در ميان هيچ قومى به اندازه يهود، پيغمبر مبعوث نگرديده و معجزات به وقوع نپيوسته، بلكه معجزات پيامبران يهود از همه بيشتر بوده است.

قرآن مجيد در سوره هاى بقره، آل عمران، مائده و توبه، بدعتها و كارهاى خلاف و سرگذشت هاى شنيع يهود را متعرّض شده و همه را آفتابى كرده است.[10]

«الذين هادوا»، «بنى اسرائيل»، «اليهود»، «هود» و «يهودى» تعابیری است که در قرآن برای یهود استفاده شده است؛ چنين برمى آيد كه در عرف قرآن كريم مراد از بنى اسرائيل، يهود قديم و مراد از يهود، يهوديان معاصر حضرت رسول (ص) ساكن مدينه و شهرك ها و قلعه هاى پيرامون آن است.[11]

منابع:

بررسى تحليلى مواجهه قرآن با يهود، صص23-25 ؛ با اندکی تصرف

قاموس قرآن، ج 7، ص280 ؛ با اندکی تصرف

[1] . اعراف، آيه 156.

[2] . همان

[3] . آل عمران، آيه 52 و صف، آيه 14.

[4] . راغب اصفهانى، المفردات فى غريب القرآن، ص 524. در بار وجه نامگذارى مسيحيان به« نصارى» دلايل ديگرى نيز ذكر شده است( رك: طبرى، جامع البيان، ج 1، ص 253 و سيوطى، در المنثور، ج 2، ص 286).

[5] . سمعانى، الانساب، ج 13، ص 506.

[6] . كتاب مقدس، سفر پيدايش، 35/ 29.

[7] . جيمز هاكس، قاموس كتاب مقدس، ص 977.

[8] . حسين توفيقى، آشنايى با اديان بزرگ، ص 90 و مصطفى صادقى، پيامبر و يهود حجاز، ص 32.

[9] . بهاء الدين خرمشاهى، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى، ج 2، ص 2382.

[10] . قرشى، على اكبر، قاموس قرآن - تهران، چاپ: ششم، 1371 ه.ش.

[11] . رك: جيمز هاكس، قاموس كتاب مقدس، ص 981.