اَلصِّدْق: مطابقت قول با نيّت و ضمير و يا چيزى است كه از آن خبر داده شده است و اين هر دو با هم است يعنى(صدق نيّت - و صدق مورد خبر) و هرگاه يكى از اين دو شرط نباشد و جدا شود آن سخن به تمامه صدق نيست بلكه يا به صدق توصيف نمىشود و يا گاهى به سخن راست، و زمانى به سخن دروغ وصف مىشود و يا بنا بر دو نظر مختلف، مثل سخن كافرى كه از روى بىاعتقادى بگويد: محمّد رسول اللّه - در اين مورد اگر گفته شود اين جمله راست است صحيح است براى اينكه از چيزى كه درست و راست است خبر داده شده. و همچنين صحيح است كه گفته شود آن سخن دروغ است براى اينكه قول آن كافر در آن جمله درست با ضميرش مخالفت دارد.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد2 ، صفحه383
اَلصِّدْقُ و الكذب أصلهما في القول، ماضيا كان أو مستقبلا، وعدا كان أو غيره، و لا يكونان بالقصد الأوّل إلاّ في القول، و لا يكونان في القول إلاّ في الخبر دون غيره من أصناف الكلام، و قد يكونان بالعرض في غيره من أنواع الكلام، كالاستفهام و الأمر و الدّعاء.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه478
اَلصِّدْقُ: مطابقة القول الضّمير و المخبر عنه معا، و متى انخرم شرط من ذلك لم يكن صِدْقاً تامّا، بل إمّا أن لا يوصف بالصّدق، و إمّا أن يوصف تارة بالصّدق، و تارة بالكذب على نظرين مختلفين، كقول كافر إذا قال من غير اعتقاد: محمّد رسول اللّه، فإنّ هذا يصحّ أن يقال: صِدْقٌ، لكون المخبر عنه كذلك، و يصحّ أن يقال: كذب، لمخالفة قوله ضميره.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه478
اَلصِّدْق و الكذب: راست و دروغ، اصلشان در قول و سخن است چه ماضى و چه حال و مستقبل، چه وعدۀ راست و دروغ باشد و يا غير از اينها. مقصود از معنى اوّل - فقط در سخن گفتن است و در سخن گفتن هم جز در خبر صدق و كذب در ساير موارد و اقسام سخن نيست، واژه - صدق - و كذب به صورت عرض در انواع ديگر كلام، مثل استفهام و امر و دعاء نيز هست.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد2 ، صفحه382