عَناق
عَناق، نام زنی مشرکه بوده است. در شأن نزول آیه «وَ لا تَنْكِحُوا الْمُشْرِكاتِ حَتَّى يُؤْمِنَّ وَ لَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَيْرٌ مِنْ مُشْرِكَةٍ وَ لَوْ أَعْجَبَتْكُمْ وَ لا تُنْكِحُوا الْمُشْرِكِينَ حَتَّى يُؤْمِنُوا وَ لَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَيْرٌ مِنْ مُشْرِكٍ وَ لَوْ أَعْجَبَكُمْ أُولئِكَ يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَ اللَّهُ يَدْعُوا إِلَى الْجَنَّةِ وَ الْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَ يُبَيِّنُ آياتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ»[1] آمده است شخصى به نام مرثد بن ابی مرثد كه مرد شجاعى بود از طرف پيغمبر اكرم (ص) مامور شد كه از مدينه به مكه برود و جمعى از مسلمانان را كه آنجا بودند با خود بياورد، وى به قصد انجام فرمان رسول خدا (ص) وارد مكه شد در آنجا با زن زيبايى به نام عناق كه در زمان جاهليت او را مى شناخت برخورد نمود آن زن او را مانند گذشته به گناه دعوت كرد اما مرثد كه ديگر مسلمان شده بود تسليم خواسته او نشد، آن زن تقاضاى ازدواج نمود مرثد گفت: اين امر موكول به اجازه پيامبر (ص) است، او پس از انجام ماموريت خود به مدينه بازگشت و جريان را به اطلاع پيغمبر (ص) رساند که اين آيه نازل شد و بيان داشت كه زنان مشرك و بت پرست شايسته همسرى و ازدواج با مردان مسلمان نيستند.[2]
در برخی منابع ذیل آیه 3 سوره نور «الزاني لا ينكح إلا زانية أو مشركة و الزانية لا ينكحها إلا زان أو مشرك ». گفته شده آن کسی که از پیامبر برای ازدواج با «عناق» اجازه گرفت ابو مرثد غنوی(پدر مرثد بن ابی مرثد) بود نه مرثد بن ابی مرثد(مرثد بن ابی مرثد از شهدای سریه رجیع است). [3]
منابع:
تفسير نمونه، ج 2، ص132
آيات الأحكام (الجرجاني)، ج 2، ص325
تفسير مقاتل بن سليمان، ج 1، ص 190
أسدالغابة،ج 4،ص362
[1]بقره: آیه221
[2]تفسير نمونه، ج 2، ص132 ، آيات الأحكام (الجرجاني)، ج 2، ص325
[3]تفسير مقاتل بن سليمان، ج 1، ص 190