دينار
دِينار در مورد سكه هاى طلا به كار مى رود، و جمع آن دنانیر است. دینار و درهم دو واحد وزنى شمرده مى شدند.[1] عرب دينار را به سبب ساخته شدن از طلاى ناب، «عين» نیز مى ناميدند.[2]
بين لغت شناسان مشهور است كه واژه «دينار» غير عربى و از واژگان دخيل فارسى است[3] ، هرچند برخى نيز براى آن ريشه عربى قائل شده اند[4] و گروهى نيز آن را مشترك ميان فارسى و عربى پنداشته اند.[5] ريشه شناسان منشأ اين واژه را يونانى دانسته اند و در اينكه اين واژه به طور مستقيم به عربى وارد شده باشد، ترديد دارند. [6]
واژه «دينار» نيز تنها يك بار در قرآن و در ضمن بيان احوال اهل كتاب آمده است: «و مِن اهلِ الكِتبِ مَن ان تَأمَنهُ بِقِنطارٍ يُؤَدّهِ الَيكَ و مِنهُم مَن ان تَأمَنهُ بِدينارٍ لايُؤَدّهِ الَيكَ ...».[7] در اين آيه دينار در مقابل قنطار قرار گرفته است و به مقدار كم در مقابل ميزان زيادى از مال و ثروت اشاره دارد.[8]
منبع: دائرة المعارف قرآن كريم، ج 6، ص539 ؛ با تصرف
[1] . معالم السنن، ج 3، ص 60؛ الاموال، ص 628
[2] . تاج العروس، ج 9، ص 288
[3] . تاج العروس، ج 3، ص 211؛ الاتقان، ج 1، ص 434
[4] . الصحاح، ج 2، ص 659؛ التحقيق، ج 3، ص 236،« نر»
[5] .فقه اللغه، ص 274.
[6] . دائرة المعارف قرآن كريم، ج 6، ص: 539
[7] . «و در ميان اهل كتاب، كسانى هستند كه اگر ثروت زيادى به رسم امانت به آنها بسپارى، به تو باز مى گردانند و كسانى هستند كه اگر يك دينار هم به آنان بسپارى، به تو باز نمى گردانند» آل عمران/75
[8] . التفسير الكبير، ج 8، ص 107؛ التحرير و التنوير، ج 3، ص 286؛ فى ظلال القرآن، ج 1، ص 417