سی

ثلاثون، اسم عدد است به معنای سی.

مواردی که در قرآن کریم عدد سی آمده است:

مدّت باردارى و شيردهى برخى زنان باردار سى ماه می باشد؛ «وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً»[1] مادر در طول اين سى ماه بزرگترين ايثار و فداكارى را در مورد فرزندش انجام مى دهد. احسان به مادر، پاسخى بايسته به سى ماه رنج و تلاش وى در رشد و تربيت فرزند است؛ «وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً ... وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً»[2] تذكر خداوند، به سى ماه رنج مادر به پاى فرزند، از مراحل نخستين تكوّن و شكل گيرى و رشد او- در پى سفارش به احسان نسبت به والدين- این مطلب را مى رساند.

مدّت عبادت و ميقات موسى عليه السلام در مرحله نخست میقات با خداوند در کوه طور سى شب بود؛ «وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثِينَ لَيْلَةً ....»[3] سؤالى كه در مورد آيه فوق پيش مى آيد اين است كه چرا وعده چهل روز يك جا بيان نشده بلكه نخست مى فرمايد سى روز، سپس ده روز به عنوان متمم بر آن مى افزايد در حالى كه در آيه 151 بقره اين چهل روز به صورت واحد، ذكر شده است؟ مفسران درباره اين تفكيك، تفسيرهاى گوناگونى ذكر كرده اند، ولى آنچه بيشتر به نظر مى رسد و با روايات اهل بيت علیهم السلام نيز سازگار است اين است كه گرچه در متن واقع، بنا بر چهل روز بوده اما خداوند براى آزمودن بنى اسرائيل نخست موسى علیه السلام را براى يك وعده سى روزه دعوت نمود، سپس آن را تمديد كرد، تا منافقان بنى اسرائيل صفوف خود را مشخص سازند.

منابع:

تفسير راهنما، ج 17، ص263 ؛ با اندکی تصرف

تفسير نمونه، ج6 ص341 و ج 21، ص326 ؛ با اندکی تصرف

فرهنگ قرآن، ج 6، ص91 و ج 29، ص449 ؛ با اندکی تصرف

قاموس قرآن، ج 1، ص311 ؛ با اندکی تصرف

[1] . احقاف، آیه15

[2]. احقاف، آیه15

[3] . اعراف، آیه142