لیف خرما

مسد، به معنى طنابى است كه از الياف بافته شده. این واژه در قرآن کریم یکبار ذکر شده است؛ «فِي جِيدِها حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ»[1] . یکصد و یازدهمین سوره قرآن نیز «مَسَد» نام دارد.

از مجاهد نقل است كه مراد از «مَسَد» آهن است.[2] عروة بن زبير مى گويد: مراد زنجيرى است كه 70 ذرع طول دارد و بر گردنش خواهد بود.[3] ماوردى براى اين وصف، 7 وجه ذكر مى كند:

1. از عُرْوَة بن زبير كه مراد زنجيرى از آهن است. زنجير را مسد مى گويند چون پيچيده شده است.

2. ليف خرماى بافته شده را مسد گويند.

3. از حسن نقل است كه آن ريسمانى رنگارنگ، (قرمز و زرد) است كه براى زيبايى به گردنش مى انداخت و از باب سرزنش بدان خوانده شد.

4. از قتاده نقل است كه مراد از آن گردنبندى از گوش ماهى دريايى است كه به داشتن آن سرزنش شده است.

5. مراد گردنبندى از گوهر گرانبها بود كه خود مى گفت: آن را در دشمنى با محمّد صرف مى كنم. آن گردنبند در قيامت عذابى به گردنش خواهد بود.

6. اين وصف اشاره به خوارى او دارد؛ يعنى وى چنان به شقاوت و پستى پيشين خود گره خورده و از ايمان بريده كه گويى به گردنش ريسمانى گره خورده است.

7. چون او وبال كفر خويش را بر دوش مى كشد به مانند آن است كه آتش گيره عذاب خود را حمل مى كند.[4]

منابع:

جامع البيان، مج 15، ج 30، ص 444

مجمع البيان، ج 10، ص 852

تفسير ماوردى، ج 6، ص 367- 368

تفسير نمونه، ج 27، ص422

[1]مسد: آیه5

[2] . جامع البيان، مج 15، ج 30، ص 444

[3] . جامع البيان، مج 15، ج 30، ص 444؛ مجمع البيان، ج 10، ص 852

[4] . تفسير ماوردى، ج 6، ص 367- 368