اصحاب مشئمَه

قرآن كريم مشاهد قيامت را به سه بخش اصلي تقسيم مي‌كند؛ «و في الآخرة عذاب شديد و مغفرة من الله و رضوان»،[1] كه اوّلي(عذاب شدید) سرانجام تبهكاران، دومي(مغفرت) نصيب متوسطان از اهل ايمان و سومي(رضوان) مخصوص اولياي الهي است.

در قبال اين تقسيم، انسانها نيز به سه گروه تقسيم مي شوند؛ «و كنتم أزواجاً ثلاثة فأصحاب الميمنة ما أصحاب الميمنة و أصحاب المشئمة ما أصحاب المشئمة و السابقون السابقون أُولئك المقرّبون»[2] ؛ «اصحاب مشئمه» كه گرفتار دوزخند و «اصحاب ميمنه» كه ساكنان بهشتند و «سابقان و مقربان» كه به جنة اللقاء بار مي يابند. البته اگر انسانها بيش از سه گروه بودند قيامت هم بيش از سه بخش مي‌داشت؛ زيرا معاد، ظهور عقايد و اخلاق و افعال انسان است. كلام نوراني اميرالمؤمنين علي(عليه السلام) نيز كه فرمود: «الناس ثلاثة: عالم رباني و متعلم علي سبيل نجاة و همج رعاع»،[3] با تثليث فوق، هماهنگ است؛ زيرا «عالم رباني» با سابق مقرب، «متعلم علي سبيل نجاة» با اصحاب الميمنة و «همج رعاع» با اصحاب المشئمة منطبق خواهد بود.

در دیدگاه قرآن كريم، انسان، متحرك و مسافر است؛ مسافري كه مقصدي در پيش دارد و آن مقصد قيامت است و بين او و آن مقصد و هدف، رابطه مستقيم برقرار است؛ اگر چنانچه آن راه را درست طي كرد، از «مقربين» يا از «اصحاب يمين» به شمار مي آيد و از درجات بهشت برخوردار مي شود و اگر درست طي نكرده، گرفتار شئامت مي گردد و از «اصحاب مشئمه» خواهد شد و به دركات دوزخ گرفتار مي شود.

منابع:

سيره رسول اكرم(ص) در قرآن، ج9، صص257-258 ؛ با اندکی تصرف

فطرت در قرآن، ص258 ؛ با اندکی تصرف

[1] . حدید/20

[2] . واقعه/7-11

[3] . نهج البلاغه/حکت147