اهل مکه

در قرآن کریم در مواردی به اهل مکه اشاره شده است:

از جمله آن موارد در خصوص عمل عبادی حج است «وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلَّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ وَ لا تَحْلِقُوا رُؤُسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ فَمَنْ كانَ مِنْكُمْ مَرِيضاً أَوْ بِهِ أَذىً مِنْ رَأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِنْ صِيامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ فَإِذا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ ثَلاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كامِلَةٌ ذلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ»[1] در این آیه که در بحث حج تمتع است با عبارت «ذلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرامِ» اهل مکه را خارج می کند زیرا وظيفه آنها حج قران يا افراد است، كه عمره آن بعد از مراسم حج بجا آورده مى شود

مکه شهری پر رونق و پربرکت بوده و با اینکه در سرزمین خشک شبه جزیره عربستان واقع شده است اما اهل آنجا به فضل الهی از برکات و نعمات و نشاط ویژه ای برخوردار هستند.

نکاتی از قرآن کریم درباره رزق اهل مكّه :

تأمين رزق مردم مكّه، از جانب خدا: «أَ وَ لَمْ نُمَكِّنْ لَهُمْ حَرَماً آمِناً يُجْبى إِلَيْهِ ثَمَراتُ كُلِّ شَيْ ءٍ رِزْقاً مِنْ لَدُنَّا»[2]

تأمين رزق مردم مكّه، به سبب امنيّت شهر مكّه: «أَ وَ لَمْ نُمَكِّنْ لَهُمْ حَرَماً آمِناً يُجْبى إِلَيْهِ ثَمَراتُ كُلِّ شَيْ ءٍ رِزْقاً مِنْ لَدُنَّا»[3]

دعاى ابراهيم عليه السلام براى تأمين روزى اهل مكّه، از سوى خدا: «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِناً وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ....»[4] ، «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ ... رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ»[5]

رفاه و امنيّت مؤمنان اهل مكّه، از دعاهاى ابراهيم عليه السلام: «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِناً وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ»[6]

علاوه بر خانه کعبه(حرم امن الهی) که به مکه و اطراف آن قداست ابدی بخشیده است انتساب پیامبر عظیم الشأن اسلام به آن شهر آبرویی چند برابر و مضاعف به آن داده است و مکه و اهل آن از برکات معنوی و بلکه از برکات همه جانبه وجود مقدس پیامبر(ص) برخوردار بوده و هستند. و عجیب است که خداوند متعال در آیه «وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فِيهِمْ»[7] خطاب به پیامبر(ص) می فرماید:در حقيقت وجود پر بركت تو كه رحمة للعالمين هستى مانع از آن است كه بر اين گناهكاران بلا نازل گردد، و همانند اقوام گذشته كه به طور دسته جمعى و يا انفرادى با وسائل مختلف از ميان رفتند، نابود گردند. اما افسوس که اکثر مردم مکه پیامبر(ص) را تکذیب کرده و هرگونه آزار را بر او روا داشته تا اینکه سران و سردمداران آنان بعد از مرگ ابوطالب(ع)(حامی سدید و محکم پیامبر)، تصمیم به قتل شبانه او گرفتند. پیامبر(ص) نیز با إخبار پروردگارش از نقشه کفار، مجبور به ترک خانه و شهر خود گشت.

و از جمله مواردی که در قرآن کریم به اهل مکه(کفار و مشرکین مکه) اشاره شده است، مساله ممانعت کردن آنان از ورود دیگران به مسجد الحرام است، این عمل زشت مورد نکوهش خداوند قرار گرفته است«وَ ما لَهُمْ أَلاَّ يُعَذِّبَهُمُ اللَّهُ وَ هُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ ما كانُوا أَوْلِياءَهُ إِنْ أَوْلِياؤُهُ إِلاَّ الْمُتَّقُونَ وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ»[8]

منبع: برای اطلاعات بیشتر به مقاله مکه مراجعه کنید

[1]بقره: آیه196

[2]قصص: آیه57

[3]قصص: آیه57

[4]بقره: آیه126

[5]ابراهیم: 35 و37

[6]بقره: آیه126

[7]انفال: آیه33

[8]انفال: آیه34