مَأرب

مأرب، نام سرزمینی در یمن بوده است. که دارای آبادیهایی بوده و احتمالا مراد از «الْقُرَى الَّتِي بارَكْنا» در آیه «وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ الْقُرَى الَّتِي بارَكْنا فِيها قُرىً ظاهِرَةً»[1] آبادیهای آن سرزمین باشد.

در تفسیر نمونه ذیل آیه مذکور چنین آمده است: «در حقيقت در ميان آنها و سرزمين مبارك آباديهاى متصل و زنجيره اى وجود داشت، و فاصله اين آباديها به اندازه اى كم بود كه از هر يك ديگرى را مى ديدند (و اين است معنى قُرىً ظاهِرَةً: آباديهاى آشكار). بعضى از مفسران «قرى ظاهره» را طور ديگرى تفسير كرده اند، گفته اند: اشاره به آباديها است كه درست در مسير راه بطور آشكار قرار داشته، و مسافران به خوبى مى توانستند در آنها توقف كنند، و يا اينكه اين آباديها بر بالاى بلندى قرار داشته و براى عابرين ظاهر و آشكار بوده. اما در اينكه منظور از سرزمينهاى مبارك كدام منطقه است غالب مفسران آن را به سرزمين شامات (شام و فلسطين و اردن) تفسير كرده اند، چرا كه اين تعبير در باره همين سرزمين در آيه اول سوره اسراء و 81 انبياء آمده است.

ولى بعضى از مفسران احتمال داده اند كه منظور آباديهاى «صنعاء» يا «مارب» بوده باشد كه هر دو در منطقه يمن واقع شده است، و اين تفسير بعيد نيست زيرا فاصله بين يمن كه در جنوبى ترين نقطه جزيره عربستان است و با شامات كه در شمالى ترين نقطه قرار دارد به قدرى زياد است و از بيابانهاى خشك و سوزان پوشيده بوده است كه تفسير آيه به آن بسيار بعيد به نظر مى رسد، و در تواريخ نيز نقل نشده است، بعضى نيز احتمال داده اند كه منظور از سرزمينهاى مبارك سرزمين مكه باشد، كه آن هم بعيد است».

منبع: تفسير نمونه، ج 18، ص63

[1]سبأ: آیه18