فِردوس

فردوس: بهشت.

فردوس، کلمه ای است که در مذکر و مؤنث یکسان به کار می رود و در اصل و ریشه آن اختلاف است؛ برخی آن را رومی، برخی نبطی، برخی سریانی، برخی حبشی و برخی نیز عربی دانسته اند[1] ؛ در عربی آن را از «فَرْدَسَه» به معناى گستردگى گرفته اند؛ [2] شايد جهت نامگذارى بهشت به «فردوس» گستردگى و جامعيّت آن باشد، چنان كه برخى گفته اند: فردوس بهشت واسعى است كه مشتمل است بر ميوه ها و درختان [3] ، بلكه طبق گفته برخى خداوند همه نعمتهاى موجود در بستانهاى ديگر را در آن فراهم كرده است.[4]

این کلمه در قرآن کریم، یک بار به صورت مستقل آمده (الفردوس)؛ «الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيها خالِدُونَ»[5] و یک بار نیز مضاف إلیه جنّات قرار گرفته است (جنات الفردوس)؛ «جنات الفردوس»، بهشتهايى است كه خداوند آنها را محل پذيرايى مؤمنان داراى عمل صالح قرار داده است: «انَّ الَّذينَ ءامَنوا و عَمِلوا الصالِحاتِ كانَت لَهُم جَناتُ الفِردَوسِ نُزُلا»: (كهف/ 18، 107)

منابع:

تفسير نمونه، ج 12، ص563

لسان العرب، ج 6، ص163

مصباح المنير، ج 2، ص467

دائرة المعارف قرآن كريم، ج 6، صص377-378

[1] . المیزان فی تفسیر القرآن، ج13، ص401

[2] . المصباح، ص 467؛ المنجد، ص 1083،« فردوس»

[3] . التحقيق، ج 9، ص 51؛ فرهنگ لغات قرآنى، ص 171

[4] . تاج العروس، ج 8، ص 392،« فردوس».

[5] . مومنون: آیه11