عتبه بن غزوان

عتبة بن غزوان بن جابر بن وهب بن نسيب بن زيد بن مالك بن حارث بن عوف بن مازن بن منصور بن عكرمه بن خصفه بن قيس بن عيلان بن مضر كه كنيه اش ابو عبد الله بوده است.

محمد بن سعد مى گويد شنيده ام برخى از مورخان كينه او را ابو غزوان ثبت كرده اند. مردى بلند قامت و زيبا بوده و از پيشگامان مسلمانان است. در هجرت دوم حبشه به آن سرزمين هجرت كرده است و از تيراندازان بنام اصحاب پيامبر صلی الله علیه و آله بوده است.

واقدى از جبير بن عبد الله و ابراهيم بن عبد الله كه هر دو از فرزندزادگان عتبة بن غزوان هستند نقل مى كند كه مى گفته اند عتبة بن غزوان هنگامى كه به مدينه هجرت كرد چهل ساله بود.

واقدى از حكيم بن محمد، از پدرش نقل مى كند عتبة بن غزوان و آزاد كرده اش خبّاب به هنگام هجرت به مدينه در خانه عبد الله بن سلمه عجلانى فرود آمدند.

همچنين واقدى از موسى بن محمد بن ابراهيم، از پدرش نقل مى كند پيامبر صلی الله علیه و آله ميان عتبة بن غزوان و ابو دجانه عقد برادرى بست.

واقدى از جبير بن عبد الله و ابراهيم بن عبد الله نقل مى كند كه هر دو مى گفته اند عمر بن خطاب، عتبه را به امارت بصره گماشت و همو بصره را به صورت شهر در آورد و مسجد آن را با نى و چوب بنا كرد و پيش از اين به بصره ابلّة مى گفتند، واقدى مى گويد:

برخى هم گفته اند كه عتبه همراه سعد بن ابى وقاص بوده و سعد طبق دستور و نامه اى كه از عمر دريافت كرد او را به بصره فرستاد، او شش ماه در بصره ماند و سپس به مدينه و پيش عمر رفت و عمر او را دوباره به اميرى بصره فرستاد و او در سال هفدهم هجرت در پنجاه و هفت سالگى به روزگار خلافت عمر با بيمارى شكم در منطقه معدن بنى سليم درگذشت و سويد برده او كالاها و ما ترك او را پيش عمر بن خطّاب آورد.

منبع: ترجمه الطبقات الكبرى،ج 3،ص:85