حمنة بنت سفيان بن أمية
وی مادر سعد بن ابى وقاص است.
از سعد بن ابى وقاص روايت شده كه گفت من نسبت به مادر خود نيكو رفتار بودم و چون اسلام اختيار نمودم، مادرم به من خطاب نموده گفت: يا سعد، اين چه دينى است كه تو برگزيدى، بايد آن را ترك كنى و به آئين بت پرستى برگردى، و گرنه اعتصاب غذايى نموده هيچ نخورم و نياشامم تا بميرم و تو مورد سرزنش قرار گرفته و مردم به تو گويند اى قاتل مادر. گفتم: مادرم از كارهاى خود دست بدار كه من دين اسلام را ترك نخواهم كرد. روز اول مادرم چيزى نخورد و با گرسنگى خوابيد تا خورشيد طلوع كرد و باز از خوردن خويشتن دارى كرد و تا غروب آفتاب روز دوم گرسنه ماند تا آنكه مجبور شدم و گفتم به خدا سوگند اگر تو صد جان داشته باشى و يك يك از حنجره ات بيرون بيايد من از دين خود دست بر نمى دارم، اكنون تو دانى و بس آن قدر نخور تا بميرى. مادرم در مقابل اين گفتارم تعجب كرد و چون استواريم را در آئين مقدس اسلام ديد دست از اعتصاب برداشته غذا خورد. در اين باره بود كه آيه مذكور نازل شد و فرمود «وَ إِنْ جاهَداكَ تا آخر».
منبع: ترجمه تفسير مجمع البيان، ج 19، ص: 16