در بعضى از آيات، اذن را اراده و مشيّت معنى كردهاند نظير «وَ مٰا كٰانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلاّٰ بِإِذْنِ اَللّٰهِ».قاموس قرآن ، جلد1 ، صفحه57
أي بتيسير خالقها و تكوينه.مجمع البحرين ، جلد6 ، صفحه199
أي بأمره تعالى لأنه و غيره من الأسباب غير مؤثر بالذات بل بأمره تعالى.مجمع البحرين ، جلد6 ، صفحه199
إِذْن: (بر وزن علم) در قرآن مجيد بمعنى اجازه، اراده، اعلام، اطاعت، و علم بكار رفته، ولى ميشود گفت كه ريشۀ اذن بمعنى اطاعت و علم از اذن (بر وزن عنق) است كه گذشت و ريشۀ اذن بمعنى اجازه و اراده و اعلام از اذن (بر وزن علم) است. در قاموس هست «اذن به: علم و اذن له فى الشيء: اباحه له اذن اليه و له: استمع» بدين طريق مىبينيم فعل اذن چون با باء متعدى باشد بمعنى علم، و چون با لام باشد بمعنى اجازه و گوش دادن و چنانچه با الى باشد فقط بمعنى استماع و گوش دادن است.قاموس قرآن ، جلد1 ، صفحه56
در آيۀ(وَ مٰا هُمْ بِضٰارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلاّٰ بِإِذْنِ اَللّٰهِ - 102 /بقره) كه از جهتى مشيّت خدا در آن است و آن چيزى كه خلافى در آن نيست اين است كه خداوند در وجود انسان نيروئى ايجاد كرده است كه امكان احساس درد و ستم را از كسى كه به او ظلم مىكند و زيان مىرساند دارد، و خداى انسان را مانند سنگى كه درد را احساس نمىكند نيافريده و قرار نداده است، و نيز همچنين در اين مطلب خلافى نيست كه ايجاد آن امكان معنى احساس درد ظلم و ستم هم در سرشت انسان از فعل خداست. از اين روى صحيح است كه گفته شود چون خداوند انسان را طورى آفريده كه توانائى احساس ظلم و دفع آن در سرشتش هست و مىتواند آن را درك نموده و از خود دور كند، پس صحيح است كه گفته شود علم خداوند به ظلم و زيانى كه از ناحيۀ ستمگران در طول تاريخ به انسانها مىرسد علّت و انگيزه ايجاد احساس دفع ستم در آنها بوده است. و انسانها را با سرشتى و فطرتى آفريده تا بتوانند درد را احساس و ستم را دفع كنند.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد1 ، صفحه164
در آيه(وَ مٰا كٰانَ لِنَفْسٍ أَنْ تُؤْمِنَ إِلاّٰ بِإِذْنِ اَللّٰهِ - 100 /يونس) معلوم است، كه مشيّت و خواست و امر خدا در آن است.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد1 ، صفحه164
گفته شده واژۀ إذن در آيۀ فوق به معنى علم خداست، امّا ميان علم و اجازه و إذن فرق است و واژۀ إذن أخصّ است و در جائى به كار مىرود كه مشيّت و خواست در آن باشد چه آن كار مورد رضايت باشد يا نباشد.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد1 ، صفحه164
پيامبرى را نفرستاديم مگر اينكه به اراده و امر خداى مطيع شود.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد1 ، صفحه164
معناه بِعلْمِ الله، و الإِذْنُ هاهنا لا يكون إلاَّ من الله، لأَن الله تعالى و تقدَّس لا يأْمر بالفحشاء من السحْرِ و ما شاكَلَه.لسان العرب ، جلد13 ، صفحه9
اَلْإِذْنُ في الشيء: إعلام بإجازته و الرخصة فيه.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه71
الإِذْن فى الشّيء: اجازه خواستن يا اعلام اجازه در آن چيز است.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد1 ، صفحه164
أَي بِعلْمه. و يُقال: بتوفيق اللّٰهِ.تهذیب اللغة ، جلد15 ، صفحه16
مَعناه: بِعِلم اللّٰه، و الإذْنُ هاهنا لا يكون إلا من اللّٰه عَزَّ و جَلَّ، لأن اللّٰه لا يَأْمر بالفحشاء مِن السِّحر و ما شاكلَه.تهذیب اللغة ، جلد15 ، صفحه15
قيل: معناه: بعلمه، لكن بين العلم و الإذن فرق، فإنّ اَلْإِذْنَ أخصّ، و لا يكاد يستعمل إلا فيما فيه مشيئة به، راضياً منه الفعل أم لم يرض به.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه71
معلوم أنّ فيه مشيئته و أمره.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه71
فيه مشيئته من وجهٍ، و هو أنه لا خلاف أنّ اللّه تعالى أوجد في الإنسان قوة فيها إمكان قبول الضرب من جهة من يظلمه فيضرّه، و لم يجعله كالحجر الذي لا يوجعه الضرب، و لا خلاف أنّ إيجاد هذا الإمكان من فعل اللّه، فمن هذا الوجه يصح أن يقال: إنه بإذن اللّه و مشيئته يلحق الضرر من جهة الظالم.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه71
أي: بإرادته و أمره.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه71
أَي بعِلْمه.تهذیب اللغة ، جلد15 ، صفحه16