عمرو بن سعيد بن عاص
عمرو بن سعيد بن عاص بن امية بن عبد شمس بن عبد مناف بن قصىّ. مادرش صفيّه دختر مغيرة بن عبد الله بن عمرو بن مخزوم است و نسلى از او باقى نمانده است. [فرزندى نداشته است.] واقدى از عبد الحكيم بن عبد الله بن ابى فروة، از عبد الله بن عمرو بن سعيد بن عاص نقل مى كند چون خالد بن سعيد مسلمان شد و پدرش بر سر او آورد آنچه آورد و او از دين خود برنگشت و در التزام رسول خدا بود تا آنكه در هجرت دوم به حبشه هجرت كرد، بر پدرش سخت آمد و خشم و اندوه او چنان شد كه گفت در مزرعه خود گوشه نشينى خواهم كرد تا فحش به پدرانم و عيب و سرزنش كردن خدايان خودم را نشنوم. اين براى من بهتر و دوست داشتنى تر از زندگى و توقف ميان اين از دين برگشتگان است، و در مزرعه خود كه در ظريبه و حدود طائف است گوشه نشين شد. پسرش عمرو بن سعيد بر آيين او بود و پدر او را دوست مى داشت و شيفته اش بود. چون ابو احيحه به مزرعه خود در ظريبه رفت، عمرو بن سعيد هم مسلمان شد و به حبشه هجرت كرد و به برادر پيوست.
واقدى از جعفر بن محمد بن خالد، از محمد بن عبد الله بن عمرو بن عثمان نقل مى كند كه مى گفته است عمرو بن سعيد اندكى پس از مسلمان شدن برادرش خالد مسلمان شد و او هم در هجرت دوم به حبشه همراه همسرش فاطمه دختر صفوان بن امية بن محرث بن شقّ بن رقبة بن مخدج كنانى به آن سرزمين رفت. محمد بن اسحاق هم نام و نسب اين بانو را همين گونه آورده است.
واقدى از جعفر بن محمد بن خالد، از ابراهيم بن عقبه، از ام خالد دختر خالد بن سعيد نقل مى كند كه مى گفته است عمويم عمرو بن سعيد دو سال پس از رفتن پدرم به حبشه در حبشه به ما ملحق شد و همان جا بود تا آنكه در سال هفتم هجرت همراه ياران با دو كشتى از حبشه بازگشتند و در خيبر به حضور پيامبر رسيدند. عمرو بن سعيد سپس همراه پيامبر صلی الله علیه و آله در جنگهاى فتح مكه و حنين و طائف و تبوك شركت كرد و چون مسلمانان به سوى شام رفتند عمرو بن سعيد هم همراه لشكر مسلمانان رفت و در جنگ اجنادين شهيد شد و آن جنگ به روزگار حكومت ابو بكر در جمادى الاولى سال سيزدهم هجرت بود و فرمانده مردم عمرو بن عاص بود.
منبع: ترجمه الطبقات الكبرى،ج 4،ص:88