مفردات

جذر
مدخل
كلمة قرآنية
لم يتم العثور على أي عنصر
وصف المدخل

بطن مكّه يعنى ميان مكّه، منظور از بطن مكّه در آيه چنانكه گفته‌اند «حديبيّه» است بجهت نزديكيش بمكّه حتى گفته‌اند بعضى اراضى آن از حرم است.قاموس قرآن ، جلد6 ، صفحه267
لفظ‍‌ مكّه در قرآن مجيد بنا بر تصريح جوهرى نام شهر مكّه است. زادها اللّه شرفا. و بتصريح قاموس و اقرب شهر مكّه و يا همۀ حرم است.قاموس قرآن ، جلد6 ، صفحه267
اشتقاق مَكَّةَ‌ من: تَمَكَّكْتُ‌ العظم: أخرجت مخّه، و اِمْتَكَّ‌ الفصيل ما في ضرع أمّه، و عبّر عن الاستقصاء بِالتَّمَكُّكِ‌ و رُوِيَ‌ أَنَّهُ‌ قَالَ‌ عَلَيْهِ‌ اَلصَّلاَةُ‌ وَ اَلسَّلاَمُ‌: «لاَ تَمُكُّوا عَلَى غُرَمَائِكُمْ‌». و تسميتها بذلك لأنها كانت تمكّ‌ من ظلم بها. أي: تدقّه و تهلكه. قال الخليل: سمّيت بذلك لأنها وسط‍‌ الأرض كالمخّ‌ الذي هو أصل ما في العظم.مفردات ألفاظ القرآن ، جلد1 ، صفحه772
اشتقاق واژه مَكَّة از اين واژه از عبارت - تَمَكَّكْتُ‌ العظم - گرفته شده يعنى مغز استخوان را در آوردم. اِمْتَكَّ‌ الفصيلُ‌ - نوزاد تمام شير پستان مادرش را مكيد و خورد - تَمَكَّكَ‌ - بمعنى استقصاء و پى‌جوئى است. از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله روايت شده كه «لا تَمُكُّوا على غرمائكم». نام مَكَّة و نامگذارى آن براى اينست كه هر ستمگرى را هلاك مى‌كند و او را مى‌كوبد. خليل بن احمد كه درود خداى بر او باد مى‌گويد - نام مكه بخاطر در وسط‍‌ زمين قرار گرفتن آنجاست مثل مغز در وسط‍‌ استخوان.ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن ، جلد3 ، صفحه235

الآيات (1)
الفتحوَ هُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَ كَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا 24