Tadhkirat al-Areeb fi Tafsir al-Ghareeb (Ghareeb al-Qur'an al-Kareem)1
Al-Isharaat al-Ilahiyyah ila al-Mabahith al-Usouliyyah1
Al-Nukat fi al-Qur'an al-Kareem1
Tafsir Ghareeb al-Qur'an1
Al-Tafsir al-Soufi al-Falsafi li al-Qur'an al-Kareem1
Al-Tafsir fi al-Tafsir li al-Qur'an bi-Riwayat Ahl al-Bayt1
Pazhouheshha-ye Qur'ani-ye Allamah Sha'rani rahimahullah dar Tafasir-e Majma` al-Bayan, Rawh al-Janan wa Manhaj al-Sadiqeen1
Tafsir-e Noor1
Tafsir-e Qur'an-e Mehr1
I`rab al-Qur'an1
`Uyoun al-Tafaseer li al-Fudala' al-Samaseer1
Al-Hidayah ila Bulough al-Nihayah1
Rumouz al-Kunouz fi Tafsir al-Kitab al-`Azeez1
I`rab al-Qur'an al-Kareem1
Durj al-Durar fi Tafsir al-Qur'an al-`Azeem1
Al-Bahr al-Madeed fi Tafsir al-Qur'an al-Majeed (8 Volumes)1
Tafsir al-Shareef al-Murtada1
Tafsir al-Sam`ani1
Fat-h al-Rahman fi Tafsir al-Qur'an1
Bayan al-Nazm fi al-Qur'an al-Kareem1
Tafsir al-Maha'imi1
Tafsir Abi `Ali al-Juba`i1
Tafsir Abu Bakr al-Asamm `Abd al-Rahman ibn Kaysan1
Tafsir Mir Ahmad (English Version)1
Tafsir Noor al-Qur'an (English Version)1
Tafsir Kabuli1
Tafsir-e Hedayat1
Al-Mawsou`at al-Qur'aniyya (Al-Abyari)1
Tafsir-e Asan (Easy Exegesis)1
Al-Wajiz fi Tafsir al-Kitab al-`Aziz (Dukhayyil)1
Tafsir-e Novin (Exegesis of the Thirtieth Part of the Qur'a)1
I`rab al-Qur'an al-Karim (Salih)1
Persian Translation of the Safwat al-Tafasir Exegesis1
Tafsir-e Ya`qoub Charkhi1
Tafsir-e Rahnama1
Al-Ta'wilaat al-Najmiyya fi al-Tafsir al-Ishari al-Soufi1
Tafsir al-Jilani1
Translation of Tafsir al-Qummi1
Tahdhib Ma`ani al-Qur'an wa I`rabih (al-Zajjaj)1
Nukat wa Tanbihat fi Tafsir al-Qur'an al-Majid1
I`rab al-Qur'an al-Karim al-Muyassar1
Tafsir al-Bakri1
Tafsir al-Qur'an al-`Azim (al-Sakhawi)1
Durr al-Asrar fi Tafsir l-Qur'an bi al-Hurouf al-Muhmala1
Tanwir al-Miqbas min Tafsir Ibn `Abbas1
Al-Mu`in `la Tadabbur al-Kitab al-Mubin1
I`rab al-Qur'an (Yaqut)1
Al-Taqrib fi al-Tafsir (al-Sayrafi)1
`Uyoun al-Masa'il fi al-Qur'an al-`Azim1
Tafsir-e Ravan (easy exegesis)1
I`rab Thalathin Sura min al-Qur'an al-Karim1
Al-Mutashabih min al-Qur'an1
Tafsir-e Qur'an-e Majid (manuscript of Cambridge)1
Tafsir al-Dahhak1
Aysar al-Tafasir1
Ghayat al-Amani fi Tafsir al-Kalam al-Rabbani1
Ghara'ib al-Tafsir wa `Aja'ib al-Ta'wil1
Haymiyan al-Zad ila Dar al-Ma`ad1
Tafsir al-A`qam1
Ma`ani al-Qur'an wa I`rabuh (al-Zajjaj)1
Al-Tafsir al-Basit (al-Wahidi)1
Tafsir al-Qur'an al-`Aziz (Ibn Abi Zamanayn)1
Al-Furat al-Namir fi Tafsir al-Kitab al-Munir1
`Iqd al-Juman fi Tafsir al-Qur'an1
Mawahib al-Rahman fi Tafsir al-Qur'an (Mudarris)1
Husn al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an1
Al-Muqtataf min `Uyoun al-Tafasir1
Al-Tafsir al-Wasit li al-Qur'an al-Karim (a committee of the scholars)1
Qurrat al-`Aynayan `ala Tafsir al-Jalalayn1
Anwar al-Qur'an wa Asrar al-Furfqan (Tafsir al-Mulla `Ali al-Qari)1
Tafsir al-Suddi al-Kabir1
Irshad al-Rahman li Asbab al-Nuzoul wa al-Nasikh wa al-Mansoukh wa al-Mutashabih wa Tajwid al-Qur'an1
Tafsir al-Qur'an al-Karim (al-`Uthaymin)1
Al-Tafsir al-Ma'moun `ala Manhaj al-Tanzil wa al-Sahih al-Ma'moun1
Al-Muyassar fi Gharib al-Qur'an al-Karim1
Tafsir al-Nasafi1
Hamgam ba Vahy1
Al-Tadabbur wa al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an bi-Sahih al-Sunan1
Al-Taysir fi al-Tafsir (al-Nasafi)1
Makhzan al-`Irfan dar Tafsir-e Qur'an1
Kalimatullah al-`Ulya (Adinevand)1
Translation of Tafsir Gharib al-Qur'an1
Mutashabih al-Qur'an (al-Qadi `Abd al-Jabbar)1
Tafsir Shams1
Author
Tabarsi, Fadl b. Hasan5
Naser, Makarem Shirazi3
Mohammad Javad, Mughniyah3
Soltan Mohammad b. Haydar, Soltan Ali Shah3
Fat-hullah b. Shukrullah, Kashani3
Ali ibn Ibrahim, Qomi2
Nasafi, `Umar b. Mohammad2
Mohammad, Sadeqi Tehrani2
Wahbah, Zuhayli2
Sayyid Mohammad Hossein, Tabatabaei2
Sayyid Mohammad, Hosseini Shirazi2
Mohammad b. Shah Mortaza, Fayz Kashani2
Ahmad b. Mohammad, Meybodi2
Sayyid Mohammad Taqi, Modarresi2
Mohammad, Sabzevari2
Sayyid Abdullah, Shubbar2
Mohammad b. Yusuf, Abu Hayyan Andalusi2
Ali b. Ahmad, Vahedi2
Mohammad b. Ali, Ibn `Arabi2
Abdul Rahman b. Ali, Ibn Jawzi2
Mohammad Amin, Shanqiti2
Mohammad b. Abdullah, Ibn Abi Zamanayn2
Mohammad Ali, Sabouni2
Makki b.Abi Talib, Hammoush Qaisi2
Zayd b. Ali b. al-Hossein(A.S)2
Bahjat `Abd al-Wahid, Saleh2
Mohammad, Abduh2
Ibrahim ibn al-Sirri al-Zajjaj2
Ahmad al-`Imrani2
Ali, Meshkini Ardebili1
Mohammad Ali, Rezaei Esfahani1
Sayyid Ali Akbar, Qurashi Bonabi1
Abu al-Hasan, Sha'rani1
Abd Ali b. Jumu`ah, Huwayzi1
mohammad Javad, Najafi1
Sayyid Mohammad Ibrahim, Borujerdi1
Abdul Hujjah, Balaghi1
Ibrahim, Ameli1
Mohammad, Thaqafi Tehrani1
Mostafa, Khorram Del1
Mohammad Rezaو Adinevand Lorestani1
Mohsen, Qara'ati1
Mohammad b. Jarir, Tabari1
Mohammad Hasan, Safi Ali Shah Esfahani1
Sayyid Abdul Hossein Tayyib1
Mohammad b. Mohammad Reza, Qomi Mashhadi1
Mohammad b. Morteza, Kashani1
Abdullah b. 'Umar, Baydawi1
Abdul Rahman b. Mohammad, Tha`alabi1
Hossein b. Mas`oud, Baghawi1
Ahmad b. Mohammad, Ibn 'Ajibah1
Mohammad Tahir, bin`Ashour1
Abdul Karim, Khatib1
Muhyi al-Din, Darwish1
Ahmad `Abid, Da`as1
Ahmad Mostafa, Maraghi1
Abdul Haqq b. Ghalib, Ibn `Atiyyah1
Nasr b. Mohammad, Samarqandi1
Mohammad Sayyid, Tantawi1
Sayyid Mohammad Hossein, Fadlullah1
Mohammad b. Hasan, Tousi1
Mohammad b. Ali, Eshkevari1
Maqatil b. Sulayman1
Mahmoud, Safi1
Hossein b. Ali, Abul-Futouh Razi1
`Ali b.Hossein, Ibn Abi Jami` 'Amili1
Mohammad b. 'Umar, Fakhr Razi1
Mohammad Thana' Allah, Pani Pati Mazhari1
Mohammad b. Ahmad, Qurtabi1
Mahmoud b. `Umar, Zamakhshari1
al-Suyouti, `Abdul Rahman b. Abi Bakr 1
Mir sayyid Ali, Ha'eri Tehrani1
Hossein b. Hasan, Jurjani1
Hossein b. Ali, Kashefi, 1
Sayyid Hossein, Shah `Abdul-`Azimi1
Sayyid Mohammad, Hosseini Hamadani1
Mohammad, Shawkani1
Yahya b. Ziyad, Farra'1
Mohammad b. Ali, Ibn Shahrashoub1
Sayyid Mahmoud, Taleqani1
Mohammad b. Hossein Solami1
Mohammad b. Hassan, Shaybani1
Mahmoud b. Abi al-Hasan, Nayshabouri1
Mohammad, 'Izzat Darwazeh1
Furat b. Ibrahim, Koufi1
Mohammad Baqir, Maliki Miyanji1
Mohammad b. Ahmad, Ibn Jazi1
Ali b. Mohammad, Khazin1
Abdul Rahman, Sa`di1
Mohammad Jamal al-Din, Qasemi1
Ismail b. 'Umar, Ibn Kathir1
Abdul Rahman b. Mohammad, Ibn Abi Hatam1
Mohammad Mahmoud, Hijazi1
Hasan b. Mohammad, Nizam al-A`raj1
Ahmad b. Mohammad, Tha`labi1
Mohammad b. `Umar, Nawawi javi1
Mohammad b. Ahmad, Jalaluddin Mahalli1
Ja`fari, Ya`qoub1
Mahmoud b. 'Abdullah, Alousi1
Sayyid Qutb1
Ahmad b. Mohammad,Abu Jafar Nahhas1
Ni`matullah b. Mahmoud, Shaykh `Ulwan1
Sahl b. `Abdullah, Tustari1
Abdul Qadir, Molla Howesh Al-i Ghazi1
Abul-Fayd b. Mubarak, Faydi1
Abdul Karim b. Hawazin, Qushayri1
Ali, Narimani1
Mohammad b. Mohammad,Abu Mansuor Maturidi1
Mohammad b. Mohammad, Abu al-Sa`oud `Amadi 1
Abdullah Mahmoud, Shahateh1
Mohammad Amin b. `Abdullah, Urami `Alawi1
Sa`id, Hawwa1
Elyas, Kalantari1
Ali b. Mohammad, Maverdi1
Abdullah b. Ahmad, Nasafi1
Houd b. Muhkam, Hawari1
Abu Bakr Jabir, Jaza'iri1
Yousuf b. Ahmad, Thalaei1
Ahmad b. Mohammad, Sawi1
Abdullah b. Mohammad, Dinawari1
Mohammad b. Ali Naqi, Shaybani1
Sayyid Morteza, Mustanbit Gharawi1
Ismail b. Mohammad, Qounavi1
Mohammad Abdul Rahman, Eiji1
Sulayman b. Ahmad, Tabarani1
Hossein b. Ahmad, Ibn Khaluwayh1
Zakariyya b. Mohammad, Ansari1
Abdul Rahman Hasan al-Habannakah, Maydani1
Ahmad b. Mohammad, Khafaji1
Sadiq Hasan Khan Qanuoji Bukhari1
Mohammad b. Mostafa, Shaykhzadeh1
Sulayman b. `Umar, Jamal1
Mohammad b. Abdul Rahim, Nahavandi1
Mohammad b. Ahmad, Khatib Sharbini1
Abdul 'Aziz b. Abd al-Salam, Sulami1
Sulayman b. `Abd al-Qawi, Toufi1
Ali b. Faddal, Mujashi`i1
`Umar b. `Ali, Ibn Mulaqqin1
Ali b. Ahmad, Maha'imi1
Mohammad Ghazi, `Arabi1
Majid Nasir, Zubaydi1
Mohammad Ja`far, Karbasi1
Ahmad b. Mahmoud, Siwasi1
Abdul Razzaq b. Rizq Allah, Ras`ani1
Ismail b. Mostafa, Haqqi Borsavi1
Abdullah b. Nasih, `Ulwan1
Abdul Qahir b. Abdul Rahman, Jurjani1
sayyid Morteza Ali b. Hossein, `Alam al-Huda1
Mansour b. Mohammad, Abu Muzaffar Samani1
Abdul Rahman b. Mohammad, Abul yumn 'Ulaymī1
Mohammad Farouq, Zayn1
Abdul Jabbar b. Ahmad, Qadi1
Mohammad b. Abd al-Wahhab, Jabaei1
Abdul Rahman b. Kaysan, Abu Bakr `Asam1
Mir Ahmad Ali1
A group of Muslim scholars1
Hashemi Rafsanjani, Akbar1
Deobandi,Mahmoud Hassan1
Amin, Sayyideh Nosrat1
Bahjat poor, abdul karim1
Ibrahim al-Abyari1
`Ali Muhammad `Ali Dukhayyil1
Muhammad Taqi Shari`ati Mazinani1
Ya`qoub ibn `Uthman Charkhi1
Ahmad ibn `Umar Najm ud-Din al-Kubra1
`Abdul-Qadir ibn Abi Salih al-Jilani1
Abu 'l-`Abbas Ahmad ibn Muhammad al-Basili al-Tounusi1
Muhammad Tayyib Ibrahim1
Muhammd ibn Muhammad al-Bakri1
`Ali ibn Muhammad al-Sakhawi1
Mahmoud ibn Muhammad Nasib al-Husayni al-Mahzawi1
Muhammad ibn Ahmad al-Makki1
Muhammad Sulayman Yaqout1
Muhammad ibn Safiyyud-Din al-Fali1
`Abdul-Karim ibn `Abdus-Samad Abu Ma`shar Qattan1
Muhammad `Ali Hasan al-Hilli1
Jalal Matini1
Zahhak bin-Mozahem
1
As`ad Houmad1
Ahmad ibn Isma`il al-Kourani1
Mahmoud ibn Hamza al-Kirmani1
Muhammad ibn Yousuf al-Mus`abi1
Ahmad `Ali Muhammad `Ali al-A`qam al-Insi1
Al-Mutahhar ibn `Ali al-Damadi1
`Abdul-Malik Qasim1
`Abdul-Karim Mudarris1
Mustafa al-Hisni al-Mansouri1
Muhammad Kan`an1
`Ali ibn Sultan (al-Mullah `Ali al-Qari)1
Isma`il ibn `Abdur-Rahman al-Suddi1
`Atiyya al-Ajawhwari1
Muhammad ibn Salih al-`Uthaymin1
Muhammad ibn al-Shaykh Taha al-Balisani1
Ma'moun Hammoush1
Ibn Abbas, Abd Allāh ibn ʿAbbās
1
a committee of the scholars1
Centre for Qur'anic Studies
1
al-Maghrawi, Muhammad1
Mustafa Boroujerdi1
religion
Sunni145
Shi'a90
language
Arabic185
Persian48
English2
century
15th/21st Century77
14th/20th Century30
6th/12th Century19
5th/11th Century15
4th/10th Century14
10th/16th Century14
7th/13th Century10
8th/14th Century10
9th/15th Century9
13th/19th Century9
11th/17th Century7
12th/18th Century7
3rd/9th Century6
2nd/8th Century5
Unknown2
1st/7th Century1
235 items(s) were found
order:
defaultcentury
Tafsir Mir Ahmad (English Version)
Mir Ahmad Ali, volume 1, page 1545
(see commentary for verse 3).
Tafsir Noor al-Qur'an (English Version)
A group of Muslim scholars, volume 12, page 92
6. did he not find you an orphan and sheltered (you)? 7. and he found you wandering and guided (you). 8. and he found you in need and made you free of need. 9. therefore treat not the orphans with harshness, 10. and for (he one who asks, repulse not, 11. and as for the bounties of your lord, do...
قوله تعالى: « وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ » المراد بالضلال عدم الهداية و المراد بكونه (ص) ضالا حالة في نفسه مع قطع النظر عن هدايته تعالى فلا هدى له (ص) و لا لأحد من الخلق إلا بالله سبحانه فقد كانت نفسه في نفسها ضالة و إن كانت الهداية الإلهية ملازمة لها منذ وجدت فالآية في معنى قوله تعالى: «مٰا...
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ مراد از ضلال در اينجا گمراهى نيست بلكه مراد عدم هدايت است، و منظور از هدايت نداشتن رسول خدا (ص)، حال خود آن جناب است، و يا صرفنظر از هدايت الهى مىخواهد بفرمايد اگر هدايت خدا نباشد تو و هيچ انسانى ديگر از پيش خود هدايت نداريد مگر به وسيله خداى سبحان، پس رسول خدا (ص) هم...
بعد به ذكر نعمت دوم پرداخته مىفرمايد و تو را گمشده يافت و هدايت كرد ( وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ ) آرى تو هرگز از نبوت و رسالت آگاه نبودى، و ما اين نور را در قلب تو افكنديم كه به وسيله آن انسانها را هدايت كنى چنان كه در جاى ديگر مىفرمايد: مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا اَلْكِتٰابُ وَ لاَ اَلْإِيمٰانُ وَ...
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ نعم، لم تكن أيّها النّبي على علم بالنبوّة و الرسالة، و نحن أنزلنا هذا النور على قلبك لتهدي به الإنسانية، و هذا المعنى ورد في قوله تعالى أيضا: مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا اَلْكِتٰابُ وَ لاَ اَلْإِيمٰانُ وَ لٰكِنْ جَعَلْنٰاهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشٰاءُ مِنْ عِبٰادِنٰا...
و قوله «وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ» قيل في معناه أقوال: أحدها وجدك لا تعرف الحق فهداك اليه بأن نصب لك الادلة و أرشدك اليها حتى عرفت الحق، و ذلك من نعم اللّٰه و ثانيها وجدك ضالا عما أنت عليه الآن من النبوة و الشريعة، فهداك اليها و ثالثها وجدك في قوم ضلال أي فكأنك واحد منهم و رابعها وجدك مضلولا عنك...
«وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ» قيل في معناه أقوال (أحدها) وجدك ضالا عما أنت عليه الآن من النبوة و الشريعة أي كنت غافلا عنهما فهداك إليهما عن الحسن و الضحاك و الجبائي و نظيره مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا اَلْكِتٰابُ وَ لاَ اَلْإِيمٰانُ و قوله «وَ إِنْ كُنْتَ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ اَلْغٰافِلِينَ» فمعنى...
(وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ) در معناى آن چند قول است: 1 حسن و ضحاك و جبائى گويند: يافت تو را گم شده يا گمراه از آنچه تو اكنون بر آن هستى از نبوّت و شريعت، يعنى از آن غافل بودى پس تو را بسوى نبوّت و شريعت هدايت نمود و مانند آنست آيه مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا اَلْكِتٰابُ وَ لاَ اَلْإِيمٰانُ ، نبودى...
«وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ» عن علم الشرائع، كقوله: «مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا اَلْكِتٰابُ وَ لاَ اَلْإِيمٰانُ» و قيل : إنّ حليمة، ظئيره، أضلّته عند باب مكّة حين فطمته، و جاءت به لتردّه على عبد المطّلب فخرج عبد المطّلب و دعا اللّه سبحانه فنودى و أشعر بمكانه و روى أيضا أنّه ضلّ فى صباه فى بعض شعاب مكّة، فردّه...
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ ؛ تو را «پيش از نزول وحى» از علم به شرايع غافل يافت مانند آيۀ: مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا اَلْكِتٰابُ وَ لاَ اَلْإِيمٰانُ ؛ «تو پيش از اين نمىدانستى كتاب و ايمان چيست (و از محتواى قرآن آگاه نبودى)» (شورى 52) [شأن نزول] روايت شده كه حليمه دايۀ پيامبر هنگامى كه او را از شير...
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ عطف على الم يجدك فانّه في معنى وجدك يتيما اى وجدك قاصرا عن مرتبة الكمال المطلق فهداك اليه، أو وجدك متحيّرا في امر معاشك فهداك الى تدبير معيشتك فانّه يقال للمتحيّر في مكسبه: انّه ضالّ، أو وجدك لا تعرف ما الكتاب و لا الايمان فهداك إليهما، و قيل: المعنى وجدك ضالاّ في شعاب...
و أخرج ابن أبى حاتم و البيهقي في الدلائل و ابن عساكر من طريق موسى بن على بن رباح عن أبيه رضى الله عنه قال كنت عند مسلمة بن مخلد و عنده عبد الله بن عمرو بن العاصي فتمثل مسلمة ببيت من شعر أبى طالب فقال لو ان أبا طالب رأى ما نحن فيه اليوم من نعمة الله و كرامته لعلم ان ابن أخيه سيد قد جاء بخير كثير فقال...
فاعلم أن بعض الناس ذهب إلى أنه كان كافرا في أول الأمر، ثم هداه اللّه و جعله نبيا، قال الكلبي: وَجَدَكَ ضَالاًّ يعني كافرا في قوم ضلال فهداك للتوحيد، و قال السدي: كان على دين قومه أربعين سنة، و قال مجاهد: وجدك ضالا عن الهدى لدينه و احتجوا على ذلك بآيات أخر منها قوله: مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا...
Al-Kashshaf `an Ghawamid al-Tanzeel wa `Uyoun al-Aqaweel fi Wujouh al-Ta'weel
ضَالاًّ معناه الضلال عن علم الشرائع و ما طريقه السمع، كقوله مٰا كُنْتَ تَدْرِي مَا اَلْكِتٰابُ و قيل: ضل في صباه في بعض شعاب مكة، فردّه أبو جهل إلى عبد المطلب و قيل: أضلته حليمة عند باب مكة حين فطمته و جاءت به لتردّه على عبد المطلب و قيل: ضل في طريق الشام حين خرج به أبو طالب، فهداك: فعرفك القرآن و...
Al-Kashf wa al-Bayan al-Ma`roub bi Tafsir al-Tha`labi
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ عما أنت عليه اليوم، فهداك إلى الذي أنت عليه اليوم قال السدي: كان على أمر قومه أربعين عاما، و قال الكلبي: وجدك في قوم ضلال فهداك إلى التوحيد، و النبوة، و قيل: فهداهم بك، و قال الحسن و الضحّاك و شهر بن حوشب و ابن كيسان: وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ عن معالم النبوة، و أحكام الشريعة غافلا...
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ معنى الضلال فقدان الشرائع و الخلو عن الاحكام التي لا يهتدى إليها العقول بل طريقها السماع كما فى قوله تعالى ما كنت تدرى ما الكتاب يعنى راه نيافته بودى باحكام و شرائع و اليه يؤول معنى الغيبوبة فان ضل يجيء بمعنى غاب كما فى قوله شربت الإثم حتى ضل عقلى اى شربت الخمر حتى غاب عقلى و غلب...
Tafsir al-Tahreer wa al-Tanweer al-Ma`rouf bi Tafsir Ibn `Ashour
و الضّلال: عدم الاهتداء إلى الطريق الموصل إلى مكان مقصود سواء سلك السائر طريقا آخر يبلغ إلى غير المقصود أم وقف حائرا لا يعرف أيّ طريق يسلك، و هو المقصود هنا لأن المعنى: أنك كنت في حيرة من حال أهل الشرك من قومك فأراكه اللّه غير محمود و كرّهه إليك و لا تدري ما ذا تتبع من الحق، فإن اللّه لما أنشأ رسوله...
Al-Tafsir al-Kabeer Manhaj al-Sadiqeen fi Ilzam al-Mukhalifeen
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ و يافت تو را راه گم كرده بر در دروازه مكه وقتى كه حليمه دايۀ تو تو را آورده بود تا بجدت سپارد فَهَدىٰ پس راه نمود ترا باين كه جدت را بسرت رسانيد و كيفيت اين حال بر اينوجه بود كه چون مادر آن حضرت از دار فناء بدار بقاء رحلت نمود جدّ وى عبد المطلب حليمه بنت ابى ذويب را كه از قبيلۀ...
قرآن كريم در آيات اول تا هشتم سورهى ضُحى با سوگند و تأكيد به گذشتهى پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و الطاف الهى نسبت به او و نعمتهايى كه در آخرت به وى عطا مىشود اشاره مىكند و مىفرمايد: 1 8 وَ اَلضُّحىٰ وَ اَللَّيْلِ إِذٰا سَجىٰ مٰا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ مٰا قَلىٰ وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ...
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ قيل : عن علم الحكم و الأحكام فَهَدىٰ (7): فعلّمك بالوحي و الإلهام و التّوفيق للنّظر و قيل : «وجدك ضالاّ» في الطّريق حين خرج بك أبو طالب إلى الشّام أو حين فطمتك حليمة و جاءت بك لتردّك على جدّك، فأزال ضلالك عن عمّك أو جدّك
Al-Isharaat al-Ilahiyyah ila al-Mabahith al-Usouliyyah
وَ وَجَدَكَ ضَالاًّ فَهَدىٰ (7) [الضحى: 7] قيل: إنه ضل عن جده عبد المطلب و هو طفل، و قيل: ضل في أنوار الملكوت ليلة المعراج فهداه اللّه عزّ و جل إليه، و قيل: لما نشأ بين قوم كفار انعقد له سبب الضلال، فلولا أن أنقذه اللّه عزّ و جل من ملتهم بهداه و وحيه لضل، فسمى انعقاد سبب الضلال ضلالا على المجاز، كما...